Philodendron xanadu​ | Đặc điểm, Giá bán, Cách trồng và chăm sóc

Philodendron xanadu, tên khoa học là Thaumatophyllum xanadu, là một loại cây cảnh nhiệt đới thường xanh được yêu thích bởi vẻ đẹp độc đáo và dễ chăm sóc. Khác với nhiều loại Philodendron khác, Xanadu không phải là cây leo. Nó có dáng cây bụi nhỏ gọn, phát triển chiều rộng thường lớn hơn chiều cao, tạo nên một tổng thể hài hòa và cân đối.

Ban đầu, cây được phân loại trong chi Philodendron. Tuy nhiên, vào năm 2018, dựa trên các phân tích DNA chuyên sâu, các nhà khoa học đã chuyển nó sang chi Thaumatophyllum. Sự thay đổi này phản ánh chính xác hơn mối quan hệ họ hàng của Xanadu trong họ Ráy (Araceae). Việc hiểu rõ phân loại giúp ta chăm sóc cây tốt hơn. Thông tin này đến từ các tài liệu khoa học.

Cây có nguồn gốc từ Úc, được phát hiện vào năm 1983. Nó nhanh chóng trở nên phổ biến nhờ vẻ đẹp và khả năng thích nghi tốt với môi trường trong nhà. Mặc dù có nguồn gốc từ vùng nhiệt đới, Philodendron xanadu lại không phải là cây mọc tự nhiên. Nó là kết quả của quá trình chọn lọc và lai tạo, thể hiện sự sáng tạo của con người trong việc tạo ra cây cảnh.

Cách chăm sóc cây Philodendron xanadu

Philodendron xanadu là loại cây cảnh tương đối dễ chăm sóc, phù hợp với cả người mới bắt đầu. Để cây phát triển khỏe mạnh và giữ được vẻ đẹp tự nhiên, bạn chỉ cần chú ý đến một số yếu tố quan trọng về ánh sáng, nước, đất, độ ẩm và dinh dưỡng. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết, được trình bày một cách khoa học nhưng dễ hiểu.

1. Ánh sáng

Philodendron xanadu ưa thích ánh sáng gián tiếp, sáng vừa phải. Tránh đặt cây dưới ánh nắng trực tiếp gay gắt, vì có thể gây cháy lá, làm mất đi vẻ đẹp tự nhiên của cây. Vị trí lý tưởng là gần cửa sổ hướng Đông hoặc Tây, nơi cây nhận được ánh sáng dịu nhẹ vào buổi sáng hoặc chiều. Nếu không có ánh sáng tự nhiên, bạn có thể sử dụng đèn trồng cây.

Trong trường hợp thiếu sáng, lá cây có thể mất đi màu xanh đậm, trở nên nhạt màu và nhỏ hơn. Ngược lại, nếu tiếp xúc với ánh nắng trực tiếp quá lâu, lá sẽ xuất hiện các đốm cháy nâu hoặc vàng. Việc quan sát biểu hiện của lá giúp bạn điều chỉnh vị trí đặt cây cho phù hợp, đảm bảo cây nhận đủ lượng ánh sáng cần thiết để quang hợp và phát triển.

2. Nước tưới

Chế độ tưới nước hợp lý là yếu tố quan trọng để giữ cho Philodendron xanadu khỏe mạnh. Hãy tưới nước khi bề mặt đất trong chậu se lại, nhưng đừng để đất khô hoàn toàn. Sử dụng ngón tay để kiểm tra độ ẩm của đất trước khi tưới. Lượng nước tưới vừa đủ, đảm bảo nước thấm đều xuống đáy chậu và thoát ra ngoài qua lỗ thoát nước.

Tránh tưới quá nhiều nước, gây ngập úng rễ, dẫn đến thối rễ và chết cây. Tần suất tưới nước có thể thay đổi tùy thuộc vào điều kiện môi trường, kích thước chậu và loại đất trồng. Vào mùa hè, bạn có thể cần tưới thường xuyên hơn, trong khi vào mùa đông, tần suất tưới có thể giảm xuống. Quan sát và điều chỉnh là chìa khóa.

3. Đất trồng

Philodendron xanadu cần loại đất tơi xốp, thoát nước tốt, giàu dinh dưỡng. Bạn có thể sử dụng hỗn hợp đất trồng kiểng lá bán sẵn, hoặc tự trộn theo công thức: đất thịt, xơ dừa, đá perlite, và phân trùn quế. Hỗn hợp này đảm bảo độ thông thoáng cho rễ, cung cấp đủ chất dinh dưỡng, và giữ ẩm vừa phải, tạo môi trường lý tưởng cho cây phát triển.

Việc sử dụng giá thể xơ dừa, đá perlite giúp tăng cường khả năng thoát nước, tránh tình trạng úng rễ. Phân trùn quế cung cấp dinh dưỡng tự nhiên, an toàn cho cây. Bạn cũng có thể bổ sung thêm một ít than bùn để tăng độ chua nhẹ cho đất, vì Philodendron xanadu ưa đất có độ pH hơi axit (khoảng 6.0-7.0). Thay đất định kỳ (1-2 năm/lần).

4. Độ ẩm

Là một loại cây nhiệt đới, Philodendron xanadu ưa thích độ ẩm cao (khoảng 60-80%). Để tăng độ ẩm cho cây, bạn có thể phun sương lên lá thường xuyên, đặc biệt là trong những ngày khô hanh. Đặt cây gần các nguồn tạo ẩm như máy tạo ẩm, bể cá, hoặc đặt chậu cây lên trên một khay chứa sỏi và nước.

Việc duy trì độ ẩm thích hợp không chỉ giúp lá cây xanh tươi, mà còn hạn chế sự xuất hiện của các loại sâu bệnh như nhện đỏ, rệp sáp, thường phát triển mạnh trong điều kiện khô. Nếu không khí quá khô, lá cây có thể bị khô mép, mất đi độ bóng và xuất hiện các đốm nâu. Quan sát biểu hiện của cây để điều chỉnh độ ẩm.

5. Bón phân

Để Philodendron xanadu phát triển tốt và có bộ lá đẹp, cần bón phân định kỳ trong mùa sinh trưởng (từ mùa xuân đến mùa thu). Sử dụng phân bón lá hoặc phân tan chậm, pha loãng theo hướng dẫn của nhà sản xuất. Bón phân khoảng 2-4 tuần/lần. Tránh bón phân vào mùa đông, khi cây bước vào giai đoạn nghỉ ngơi. Bổ sung thêm các loại vi lượng.

Việc bón phân cung cấp các chất dinh dưỡng cần thiết cho cây, giúp cây phát triển khỏe mạnh, lá xanh tốt và tăng sức đề kháng. Tuy nhiên, cần lưu ý không bón phân quá liều, vì có thể gây cháy rễ và ảnh hưởng đến sự phát triển của cây. Luôn tuân thủ hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất và quan sát phản ứng của cây để điều chỉnh lượng phân bón phù hợp.

Cách nhân giống cây Philodendron xanadu bằng phương pháp giâm cành

Nhân giống Philodendron xanadu bằng phương pháp giâm cành là một cách tương đối đơn giản và hiệu quả để tạo ra cây mới từ cây mẹ. Phương pháp này giúp giữ nguyên đặc tính di truyền của cây mẹ, đảm bảo cây con có hình dáng và màu sắc tương tự. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết từng bước, giúp bạn thực hiện thành công ngay tại nhà.

Chuẩn bị

Trước khi bắt đầu, bạn cần chuẩn bị đầy đủ các dụng cụ và vật liệu cần thiết. Dao hoặc kéo sắc, đã được khử trùng bằng cồn hoặc nước sôi. Chậu nhỏ hoặc ly nhựa có lỗ thoát nước. Giá thể giâm cành: hỗn hợp xơ dừa, perlite, đá pumice (hoặc hỗn hợp đất trồng kiểng lá). Thuốc kích rễ (tùy chọn). Nước sạch và bình phun sương.

Việc chuẩn bị kỹ lưỡng giúp quá trình giâm cành diễn ra thuận lợi và tăng tỷ lệ thành công. Sử dụng dao kéo sắc bén giúp vết cắt gọn gàng, hạn chế dập nát, giảm nguy cơ nhiễm trùng. Giá thể giâm cành cần đảm bảo độ tơi xốp, thoát nước tốt, tạo môi trường lý tưởng cho rễ phát triển. Thuốc kích thích ra rễ có thể được sử dụng

Chọn cành giâm

Chọn cành giâm khỏe mạnh, không bị sâu bệnh, tốt nhất là từ phần thân gần gốc hoặc cành bánh tẻ (không quá non cũng không quá già). Cành giâm nên có chiều dài khoảng 10-15cm, có ít nhất 2-3 mắt lá (nơi lá mọc ra từ thân). Nên chọn cành vào buổi sáng, khi cây đang sung sức nhất. Loại bỏ các lá phía dưới.

Việc lựa chọn cành giâm đúng cách là yếu tố quan trọng quyết định sự thành công của quá trình nhân giống. Cành giâm khỏe mạnh sẽ có khả năng ra rễ cao hơn, phát triển thành cây con khỏe mạnh. Cành quá non dễ bị héo, trong khi cành quá già có thể khó ra rễ. Cần loại bỏ bớt lá, giữ lại 2 -3 lá ở ngọn cành.

Tiến hành giâm cành

Cắt vát cành giâm ngay dưới mắt lá bằng dao hoặc kéo đã khử trùng. Vết cắt vát giúp tăng diện tích tiếp xúc với giá thể, thúc đẩy quá trình ra rễ. Nếu sử dụng thuốc kích rễ, hãy nhúng phần gốc cành giâm vào thuốc theo hướng dẫn sử dụng. Sau đó, cắm cành giâm vào giá thể đã chuẩn bị, sâu khoảng 3-5cm.

Sau khi cắm cành giâm, dùng tay ấn nhẹ đất xung quanh gốc để cố định cành. Tưới nước nhẹ nhàng bằng bình phun sương để giữ ẩm cho giá thể. Đặt chậu giâm cành ở nơi thoáng mát, có ánh sáng gián tiếp, tránh ánh nắng trực tiếp. Có thể dùng túi nilon trong suốt trùm lên chậu để giữ ẩm, nhưng cần mở túi ra hàng ngày để thông khí.

Chăm sóc cành giâm

Trong thời gian chờ cành giâm ra rễ, cần duy trì độ ẩm cho giá thể bằng cách phun sương thường xuyên. Kiểm tra độ ẩm của giá thể bằng cách dùng ngón tay chạm vào bề mặt. Nếu thấy giá thể khô, hãy tưới thêm nước. Tránh tưới quá nhiều nước gây úng, thối cành giâm. Nên thay nước 1-2 ngày/lần nếu giâm trong nước.

Thời gian ra rễ của cành giâm Philodendron xanadu có thể dao động từ 2-4 tuần, tùy thuộc vào điều kiện môi trường và sức khỏe của cành giâm. Khi thấy rễ mới xuất hiện và phát triển dài khoảng 5-7cm, bạn có thể chuyển cây con sang chậu lớn hơn với đất trồng phù hợp. Không nên nôn nóng, nhổ cành giâm kiểm tra.

Lưu ý quan trọng: Trong suốt quá trình giâm cành, hãy theo dõi sát sao tình trạng của cành giâm. Nếu thấy cành giâm có dấu hiệu bị thối, héo úa, hãy loại bỏ ngay để tránh lây lan sang các cành khác.

Sâu bệnh thường gặp ở cây Philodendron xanadu

Mặc dù Philodendron xanadu là loại cây tương đối khỏe mạnh và ít bị sâu bệnh, nhưng việc nhận biết sớm các dấu hiệu và có biện pháp phòng trừ kịp thời là rất quan trọng. Điều này giúp bảo vệ cây khỏi những tổn thương nghiêm trọng, duy trì vẻ đẹp và sức sống của cây. Dưới đây là một số loại sâu bệnh phổ biến và cách xử lý.

Rệp sáp (Mealybugs)

Rệp sáp là loại côn trùng nhỏ, màu trắng, thường bám vào các kẽ lá, nách lá và thân cây để hút nhựa. Chúng tiết ra một lớp sáp trắng như bông, bảo vệ chúng khỏi các tác nhân bên ngoài. Rệp sáp gây hại bằng cách hút chất dinh dưỡng, làm cây suy yếu, lá vàng và rụng. Trường hợp nặng có thể làm chết cây.

Để phòng trừ rệp sáp, bạn có thể dùng tăm bông thấm cồn hoặc nước rửa chén pha loãng để lau sạch các vết sáp trắng và rệp. Nếu số lượng rệp ít, bạn có thể dùng tay bắt trực tiếp. Đối với trường hợp nhiễm rệp nặng, có thể sử dụng các loại thuốc trừ sâu sinh học hoặc hóa học (nhưng cần tuân thủ hướng dẫn sử dụng).

Nhện đỏ (Spider mites)

Nhện đỏ là loài nhện rất nhỏ, khó nhìn thấy bằng mắt thường. Chúng thường sống ở mặt dưới của lá, tạo thành các màng tơ mỏng. Nhện đỏ hút nhựa cây, làm lá xuất hiện các đốm vàng nhỏ li ti, sau đó lan rộng và làm lá khô héo. Chúng phát triển mạnh trong điều kiện khô nóng, độ ẩm thấp, ít thông thoáng.

Để phòng trừ nhện đỏ, bạn có thể tăng độ ẩm cho cây bằng cách phun sương thường xuyên. Sử dụng vòi nước mạnh để xịt rửa lá, loại bỏ nhện và màng tơ. Trong trường hợp nhiễm nặng, có thể sử dụng các loại thuốc trừ nhện sinh học hoặc hóa học. Nên phun thuốc vào buổi chiều mát, khi nhện hoạt động mạnh nhất.

Rầy mềm (Aphids)

Rầy mềm là loại côn trùng nhỏ, có nhiều màu sắc khác nhau (xanh, đen, vàng…), thường tập trung ở ngọn non, chồi non và mặt dưới lá. Chúng hút nhựa cây, làm lá non biến dạng, xoăn lại, cây sinh trưởng chậm. Rầy mềm còn tiết ra chất dịch ngọt, tạo điều kiện cho nấm muội đen phát triển, ảnh hưởng đến quá trình quang hợp của cây.

Để phòng trừ rầy mềm, bạn có thể dùng tay bắt hoặc dùng vòi nước xịt mạnh để loại bỏ chúng. Nếu số lượng rầy nhiều, có thể sử dụng các loại thuốc trừ sâu sinh học như dầu neem, dung dịch tỏi ớt, hoặc các loại thuốc hóa học (cần tuân thủ hướng dẫn sử dụng). Việc kiểm tra cây thường xuyên là cần thiết.

Bệnh thối rễ (Root rot)

Bệnh thối rễ là một trong những bệnh nguy hiểm nhất đối với Philodendron xanadu, thường do nấm Pythium hoặc Phytophthora gây ra. Nguyên nhân chính là do tưới nước quá nhiều, đất trồng không thoát nước tốt, hoặc chậu cây bị úng nước. Bệnh làm rễ cây bị thối nhũn, mất khả năng hút nước và chất dinh dưỡng, dẫn đến cây héo úa và chết.

Để phòng ngừa bệnh thối rễ, cần đảm bảo đất trồng tơi xốp, thoát nước tốt. Tưới nước vừa phải, không để đất bị úng. Sử dụng chậu có lỗ thoát nước. Khi phát hiện cây có dấu hiệu bị thối rễ (lá vàng, rũ xuống, rễ có mùi hôi), cần loại bỏ ngay phần rễ bị thối, thay đất mới và sử dụng thuốc trị nấm (nếu cần).

Bệnh đốm lá (Leaf spot)

Bệnh đốm lá có thể do nhiều loại nấm hoặc vi khuẩn gây ra. Biểu hiện là trên lá xuất hiện các đốm tròn hoặc bất định hình, có màu nâu, vàng hoặc đen. Các đốm này có thể lan rộng và làm lá bị thủng, rụng. Bệnh thường phát triển mạnh trong điều kiện ẩm ướt, thiếu ánh sáng và thông gió kém. Cần vệ sinh lá định kỳ.

Để phòng trừ bệnh đốm lá, cần cắt bỏ và tiêu hủy các lá bị bệnh. Tăng cường thông gió cho cây bằng cách đặt cây ở nơi thoáng mát, có ánh sáng gián tiếp. Tránh tưới nước lên lá vào buổi tối. Sử dụng các loại thuốc trừ nấm bệnh (nếu cần), nhưng cần tuân thủ hướng dẫn sử dụng để đảm bảo an toàn. Nên ưu tiên thuốc sinh học.

Các vấn đề thường gặp với Philodendron xanadu

Mặc dù Philodendron xanadu là loại cây tương đối dễ chăm sóc, nhưng vẫn có thể gặp phải một số vấn đề trong quá trình sinh trưởng. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu và nguyên nhân gây bệnh sẽ giúp bạn có biện pháp xử lý kịp thời, giữ cho cây luôn khỏe mạnh. Dưới đây là một số vấn đề thường gặp và cách khắc phục.

Vàng lá

Lá Philodendron xanadu bị vàng là một trong những vấn đề phổ biến nhất, có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau. Tưới quá nhiều nước là nguyên nhân hàng đầu, gây úng rễ, khiến lá chuyển sang màu vàng và rụng. Ngoài ra, thiếu ánh sáng, thiếu dinh dưỡng, hoặc bị sốc nhiệt cũng có thể dẫn đến tình trạng vàng lá. Cần kiểm tra kỹ lưỡng.

Để khắc phục, trước hết cần kiểm tra độ ẩm của đất. Nếu đất quá ẩm, hãy ngừng tưới nước và để đất khô ráo hơn. Di chuyển cây đến vị trí có ánh sáng gián tiếp tốt hơn. Bổ sung dinh dưỡng bằng cách bón phân định kỳ. Nếu cây bị vàng lá do sốc nhiệt (thay đổi nhiệt độ đột ngột), hãy duy trì nhiệt độ ổn định cho cây.

Đốm nâu trên lá

Các đốm nâu trên lá Philodendron xanadu thường là dấu hiệu của bệnh nấm hoặc do tác động của ánh nắng trực tiếp. Bệnh nấm thường xuất hiện trong điều kiện độ ẩm cao, thông gió kém. Các đốm nâu có thể lan rộng, gây ảnh hưởng đến thẩm mỹ và sức khỏe của cây. Ánh nắng gay gắt cũng có thể gây ra các vết cháy nắng có màu nâu.

Để xử lý, hãy cắt bỏ các lá bị đốm nâu nặng. Cải thiện thông gió cho cây bằng cách đặt cây ở nơi thoáng đãng. Sử dụng thuốc trị nấm nếu cần thiết (theo hướng dẫn sử dụng). Đảm bảo cây không bị ánh nắng trực tiếp chiếu vào trong thời gian dài. Phun sương thường xuyên để cung cấp độ ẩm cho lá, phòng ngừa bệnh.

Rụng lá

Philodendron xanadu bị rụng lá có thể do nhiều nguyên nhân, bao gồm thay đổi môi trường đột ngột, thiếu nước, hoặc bị sâu bệnh tấn công. Khi cây bị chuyển từ nơi này sang nơi khác, đặc biệt là từ môi trường có điều kiện khác biệt, cây có thể bị sốc và rụng lá. Thiếu nước cũng khiến cây rụng lá để giảm sự mất nước.

Để khắc phục, hãy duy trì môi trường ổn định cho cây, tránh thay đổi đột ngột về nhiệt độ, ánh sáng, độ ẩm. Tưới nước đầy đủ, đảm bảo đất luôn ẩm nhưng không bị úng. Kiểm tra xem cây có bị sâu bệnh tấn công hay không. Nếu có, hãy sử dụng các biện pháp phòng trừ thích hợp. Bổ sung dinh dưỡng cho cây bằng phân bón.

Sâu bệnh hại

Philodendron xanadu có thể bị tấn công bởi một số loại sâu bệnh hại như rệp sáp, nhện đỏ, rầy mềm. Các loại sâu bệnh này thường hút nhựa cây, làm suy yếu cây và gây ra các vết đốm trên lá. Rệp sáp thường xuất hiện ở mặt dưới lá, có hình dạng như bông trắng. Nhện đỏ rất nhỏ, khó nhìn thấy bằng mắt thường, thường để lại các vệt trắng hoặc vàng trên lá.

Để phòng trừ, hãy kiểm tra cây thường xuyên, đặc biệt là mặt dưới lá. Nếu phát hiện sâu bệnh, có thể dùng tay loại bỏ (nếu số lượng ít) hoặc sử dụng các biện pháp phòng trừ sinh học như dùng dầu neem, xà phòng diệt côn trùng. Trong trường hợp nặng, có thể sử dụng thuốc trừ sâu, nhưng cần tuân thủ hướng dẫn sử dụng và đảm bảo an toàn.

Có thể bạn quan tâm

» Xem thêm: Philodendron Birkin: Đặc Điểm, Cách Chăm Sóc Và Nhân Giống

» Xem thêm: Philodendron Pink Princess: Đặc Điểm, Bảng Giá Và Cách Trồng