Monstera Deliciosa (Trầu Bà Lá Xẻ): Giá Bán, Đặc Điểm & Cách Chăm Sóc

Monstera deliciosa là cây gì?

Monstera deliciosa là một loài thực vật nhiệt đới thuộc họ Ráy (Araceae). Nhiều người thường gọi cây bằng những cái tên khác nhau như Trầu Bà Lá Xẻ, Trầu Bà Nam Mỹ hay tên tiếng Anh là Swiss Cheese Plant (cây phô mai Thụy Sĩ) vì những lỗ và vết xẻ trên lá trông giống như một lát phô mai.

Vậy tại sao Monstera deliciosa lại được yêu thích đến vậy? Câu trả lời nằm ở vẻ đẹp ấn tượng của những chiếc lá xẻ tự nhiên, khả năng thích nghi tốt với môi trường trong nhà và ý nghĩa mang lại sự may mắn, thịnh vượng cho gia chủ. Một chậu Monstera deliciosa có thể ngay lập tức biến một góc phòng bình thường trở nên sống động và đầy sức sống.

Đặc điểm của Monstera deliciosa

Để chăm sóc tốt một loài cây, trước hết bạn cần hiểu rõ về chúng. Kiểng Lá VN đã tổng hợp các đặc điểm nhận dạng chính của Monstera deliciosa vào bảng dưới đây để bạn dễ dàng theo dõi.

Đặc điểm	Mô tả chi tiết
Màu sắc lá	Lá non có màu xanh tươi, khi trưởng thành sẽ chuyển sang màu xanh đậm và bóng.
Hình dáng lá	Lá có hình trái tim. Lá non thường không có vết xẻ. Khi cây trưởng thành và đủ điều kiện phát triển, lá sẽ bắt đầu xuất hiện các vết xẻ (fenestrations) và những chiếc lỗ tự nhiên rất đặc trưng.
Kích thước lá	Trong điều kiện chăm sóc tốt tại nhà, lá có thể đạt chiều ngang từ 25cm đến 90cm.
Thân	Cây có dạng thân leo, khá dẻo dai. Trên thân có các đốt và từ đó mọc ra các rễ khí (aerial roots) dài.
Hoa	Việc Monstera deliciosa ra hoa khi trồng trong nhà là khá hiếm. Nếu có, hoa sẽ có một mo màu trắng kem, cấu trúc tương tự hoa của các cây cùng họ Ráy như cây kim tiền hay lan ý.
Tốc độ sinh trưởng	Cây có tốc độ sinh trưởng từ trung bình đến nhanh, đặc biệt là vào mùa xuân và mùa hè khi điều kiện thuận lợi.

Nguồn gốc và môi trường sống

Monstera deliciosa có nguồn gốc từ các khu rừng mưa nhiệt đới ở miền nam Mexico và trải dài đến Trung Mỹ. Trong tự nhiên, chúng là loài cây tầm gửi, sử dụng các rễ khí để leo lên các thân cây lớn hơn, vươn mình tìm kiếm ánh sáng xuyên qua các tán lá rậm rạp.

Việc hiểu rõ môi trường sống tự nhiên này chính là chìa khóa để chăm sóc cây thành công. Điều này giải thích tại sao Monstera deliciosa ưa thích ánh sáng gián tiếp, độ ẩm cao và một bộ giá thể thoáng khí, mô phỏng lại lớp đất mùn tơi xốp của nền rừng.

Các loại Monstera deliciosa phổ biến

Khi tìm hiểu về Monstera deliciosa, bạn có thể sẽ bắt gặp nhiều cái tên khác nhau và cảm thấy hơi bối rối. Thực tế, trong “gia đình” Monstera deliciosa có một vài thành viên nổi bật. Kiểng Lá VN sẽ giúp bạn phân biệt những loại phổ biến nhất.

Monstera Deliciosa (Form chuẩn)

Monstera Deliciosa là phiên bản gốc mà chúng ta thường thấy nhất. Cây có khả năng phát triển rất lớn, lá to bản và dày dặn. Đặc điểm nhận dạng là phần cuống lá nối với phiến lá có một nếp nhăn (gọi là “geniculum”), trông giống như một cái đầu gối nhỏ.

Monstera Deliciosa ‘Borsigiana’

Monstera Deliciosa ‘Borsigiana’ là một dạng biến thể nhỏ hơn của form chuẩn, rất phổ biến trên thị trường. ‘Borsigiana’ có xu hướng leo nhanh hơn, thân nhỏ hơn và khoảng cách giữa các lá thưa hơn. Đặc biệt, phần cuống lá của ‘Borsigiana’ thường trơn, không có nếp nhăn như form chuẩn.

Monstera Deliciosa ‘Albo Variegata’

Monstera Deliciosa ‘Albo Variegata’ Thường được gọi tắt là Monstera Albo, đây là một trong những dòng cây đột biến (variegated) được săn lùng nhiều nhất. “Albo” trong tiếng Latin có nghĩa là “trắng”. Cây có những mảng màu trắng tinh khiết, loang lổ ngẫu nhiên trên nền lá xanh, tạo nên vẻ đẹp độc đáo không chiếc lá nào giống chiếc lá nào. Monstera Albo có giá trị cao và đòi hỏi kinh nghiệm chăm sóc tốt hơn một chút.

Monstera Deliciosa ‘Thai Constellation’

Được mệnh danh là “bầu trời sao Thái Lan”, Monstera Thai Constellation là một dòng đột biến được tạo ra trong phòng thí nghiệm. Cây có những đốm nhỏ màu kem hoặc vàng nhạt, trông như những vì sao trên nền lá xanh đậm. Điểm đặc biệt là các đốm đột biến này ổn định hơn Albo và xuất hiện trên khắp các lá. Giống như Albo, Thai Constellation cũng là một dòng cây có giá trị cao.

Cách trồng và chăm sóc cây Monstera deliciosa

Đây là phần quan trọng nhất mà nhiều bạn quan tâm. Kiểng Lá VN khẳng định rằng việc chăm sóc Monstera deliciosa không hề phức tạp. Bạn chỉ cần nắm vững 7 yếu tố cốt lõi dưới đây.

Ánh sáng

Ánh sáng là yếu tố quyết định đến việc lá cây có xẻ đẹp hay không. Monstera deliciosa ưa ánh sáng gián tiếp, đủ sáng (bright, indirect light).

• Vị trí lý tưởng: Đặt cây gần cửa sổ hướng Đông để đón nắng buổi sáng dịu nhẹ. Nếu là cửa sổ hướng Tây hoặc Nam, bạn nên đặt cây cách cửa sổ khoảng 1-2 mét hoặc dùng rèm che để tránh nắng gắt buổi trưa chiều.
• Dấu hiệu thiếu sáng: Cây mọc vươn dài, khoảng cách giữa các lá xa nhau, lá mới ra nhỏ và không có vết xẻ.
• Dấu hiệu thừa sáng (cháy nắng): Trên lá xuất hiện các mảng màu vàng hoặc nâu khô.

Tưới nước

Sai lầm phổ biến nhất khi chăm sóc Monstera deliciosa chính là tưới quá nhiều nước. Việc úng nước sẽ dẫn đến tình trạng thối rễ, một trong những nguyên nhân hàng đầu khiến cây chết.

• Quy tắc tưới: Chỉ tưới khi 2-3 cm bề mặt giá thể đã khô hoàn toàn. Bạn có thể dùng ngón tay để kiểm tra độ ẩm. Nếu đất vẫn còn ẩm, hãy đợi thêm vài ngày nữa.
• Cách tưới: Tưới chậm và đều cho đến khi thấy nước bắt đầu chảy ra từ lỗ thoát nước dưới đáy chậu. Sau đó, hãy đổ bỏ phần nước thừa trong đĩa hứng.
• Tần suất: Tần suất tưới sẽ thay đổi theo mùa. Mùa hè nóng ẩm có thể bạn cần tưới 1 lần/tuần, trong khi mùa đông hoặc trong phòng máy lạnh thì tần suất sẽ thưa hơn, có thể là 10-14 ngày/lần.

Nhiệt độ và độ ẩm

Vì đến từ vùng nhiệt đới, Monstera deliciosa phát triển tốt nhất trong khoảng nhiệt độ từ 18°C đến 30°C và ưa độ ẩm cao.

Độ ẩm không khí thấp có thể khiến mép lá bị khô. Để tăng độ ẩm cho cây, bạn có thể áp dụng một số cách đơn giản sau:

• Phun sương cho lá 2-3 lần/tuần.
• Đặt một khay nước có sỏi cuội ở gần chậu cây.
• Đặt cây gần nhau để tạo ra một “tiểu khí hậu” ẩm.
• Sử dụng máy tạo độ ẩm nếu bạn sống ở nơi có khí hậu khô.

Giá thể

Giá thể (đất trồng) cho Monstera deliciosa phải đáp ứng tiêu chí quan trọng nhất: thoát nước cực tốt. Một bộ giá thể bí chặt sẽ giữ nước lâu, làm tăng nguy cơ thối rễ.

Kiểng Lá VN gợi ý một công thức trộn giá thể đơn giản và hiệu quả mà bạn có thể tự làm:

• 3 phần xơ dừa (hoặc mùn dừa): Giữ ẩm và tạo độ tơi xốp.
• 2 phần đá Perlite (đá trân châu): Giúp giá thể thoáng khí và thoát nước tốt.
• 1 phần vỏ thông (cỡ nhỏ): Tăng độ thoáng cho bộ rễ.
• 1 phần phân trùn quế: Cung cấp dinh dưỡng hữu cơ.

Phân bón

Để cây phát triển mạnh mẽ và ra lá mới to đẹp, bạn cần cung cấp dinh dưỡng định kỳ.

• Thời điểm bón phân: Bón phân trong mùa sinh trưởng của cây (thường là từ mùa xuân đến hết mùa hè).
• Tần suất: Khoảng 1 tháng/lần.
• Loại phân bón: Bạn có thể sử dụng phân bón dạng lỏng cân bằng (ví dụ NPK 20-20-20 hoặc 10-10-10) pha loãng một nửa so với hướng dẫn. Các loại phân tan chậm hoặc phân hữu cơ như phân trùn quế cũng là lựa chọn rất tốt và an toàn.
• Lưu ý: Ngưng bón phân vào mùa đông khi cây ít phát triển.

Cắt tỉa và vệ sinh lá

Việc cắt tỉa không chỉ giúp cây trông gọn gàng hơn mà còn khuyến khích cây tập trung năng lượng để phát triển các lá mới khỏe mạnh. Hãy dùng kéo sắc đã được khử trùng để cắt bỏ những chiếc lá bị vàng, héo hoặc bị bệnh.

Bụi bẩn trên lá có thể cản trở quá trình quang hợp. Định kỳ, bạn nên dùng một chiếc khăn ẩm mềm lau nhẹ nhàng cả hai mặt lá. Việc này không chỉ giúp cây khỏe hơn mà còn làm cho những chiếc lá xanh bóng, đẹp mắt hơn.

Thay chậu

Sau khoảng 1-2 năm, cây Monstera sẽ phát triển lớn hơn và cần một ngôi nhà mới.

• Dấu hiệu cần thay chậu: Rễ cây mọc xuyên qua các lỗ thoát nước, cây trông quá lớn so với chậu, hoặc cây chậm phát triển dù được chăm sóc tốt.
• Cách thực hiện: Chọn một chiếc chậu mới có đường kính lớn hơn chậu cũ khoảng 3-5cm. Nhẹ nhàng lấy cây ra, rũ bỏ bớt đất cũ và kiểm tra rễ. Đặt cây vào chậu mới và thêm giá thể mới xung quanh.
• Thời điểm tốt nhất: Mùa xuân là thời điểm lý tưởng để thay chậu.

Nhân giống Monstera deliciosa

Nhân giống Monstera deliciosa là một trải nghiệm thú vị và không hề khó. Phương pháp phổ biến và dễ thành công nhất là giâm cành trong nước.

• Bước 1: Chọn cành giâm: Chọn một đoạn thân khỏe mạnh có ít nhất 1-2 lá và quan trọng nhất là phải có một mắt ngủ (phần thân hơi sần sùi nơi lá mới sẽ mọc) và một đoạn rễ khí.
• Bước 2: Cắt cành: Dùng dao hoặc kéo sắc đã khử trùng, cắt một đoạn dưới mắt ngủ khoảng 2-3cm.
• Bước 3: Giâm vào nước: Đặt cành vừa cắt vào một bình thủy tinh chứa nước sạch. Đảm bảo mắt ngủ ngập trong nước.
• Bước 4: Chờ ra rễ: Đặt bình ở nơi có ánh sáng gián tiếp và thay nước 3-5 ngày/lần. Sau vài tuần, rễ mới sẽ bắt đầu mọc ra từ mắt ngủ.
• Bước 5: Trồng vào đất: Khi rễ mới dài khoảng 5-7cm và bắt đầu phân nhánh, bạn có thể đem cây trồng vào chậu với giá thể như đã hướng dẫn.

Sâu bệnh và vấn đề thường gặp

Dù khá khỏe mạnh, Monstera deliciosa vẫn có thể gặp một số vấn đề. Bảng dưới đây sẽ giúp bạn chẩn đoán và xử lý nhanh.

Vấn đề	Nguyên nhân có thể	Cách xử lý của Kiểng Lá VN
Sâu bệnh (Rệp sáp, nhện đỏ)	Lây nhiễm từ cây khác, không gian trồng kém thông thoáng.	Dùng tăm bông thấm cồn để lau sạch rệp. Với nhện đỏ, có thể xịt rửa lá dưới vòi nước mạnh. Sử dụng dầu neem là giải pháp hữu cơ an toàn.
Vàng lá	Tưới quá nhiều nước (phổ biến nhất), thiếu dinh dưỡng.	Kiểm tra độ ẩm đất và điều chỉnh lịch tưới. Nếu đất khô mà lá vẫn vàng, hãy xem xét bón phân.
Rụng lá	Thường do sốc môi trường (thay đổi vị trí đột ngột), thiếu sáng.	Hạn chế di chuyển cây. Đảm bảo cây nhận đủ ánh sáng gián tiếp.
Đốm lá (nâu, đen)	Bệnh nấm do độ ẩm cao nhưng kém thông thoáng, hoặc cháy nắng.	Cắt bỏ lá bị bệnh. Đảm bảo không khí lưu thông quanh cây. Tránh để ánh nắng mặt trời chiếu trực tiếp vào lá.
Thối rễ	Do tưới quá nhiều nước, giá thể thoát nước kém.	Đây là tình trạng nghiêm trọng. Cần lấy cây ra khỏi chậu, dùng kéo cắt bỏ hết phần rễ bị thâm đen, mềm nhũn. Sau đó trồng lại bằng giá thể mới và chỉ tưới rất ít nước.

Mua cây Monstera deliciosa ở đâu? Giá bao nhiêu?

Với sự phổ biến của mình, bạn có thể dễ dàng tìm mua Monstera deliciosa.

• Kênh mua sắm: Các tiệm cây cảnh online, các sàn thương mại điện tử (Shopee, Lazada, TikTok Shop), hoặc các nhà vườn, vườn kiểng lớn tại địa phương.
• Lưu ý khi mua: Kiểng Lá VN khuyên bạn nên kiểm tra kỹ cây trước khi mua. Chọn cây có lá xanh đậm, không có dấu hiệu sâu bệnh, thân mập mạp và bộ rễ khỏe mạnh (có thể hỏi người bán để xem rễ).

Dưới đây là bảng giá tham khảo để bạn có cái nhìn tổng quan:

Kích thước	Mức giá tham khảo (VNĐ)
Size S (cây nhỏ, 2-4 lá, chưa xẻ hoặc xẻ ít)	150.000 – 300.000
Size M (cây vừa, 5-8 lá, đã có lá xẻ)	350.000 – 700.000
Size L (cây lớn, lá xẻ đẹp, form um tùm)	800.000 trở lên

Một số câu hỏi thường gặp (FAQs)

1. Làm sao để lá Monstera nhanh xẻ?

Để lá nhanh xẻ và xẻ đẹp, cây cần 3 yếu tố chính: đủ tuổi, đủ ánh sáng và đủ dinh dưỡng. Hãy đảm bảo cây của bạn nhận được nhiều ánh sáng gián tiếp, được bón phân định kỳ và bạn có thể cắm một chiếc cọc rêu để cây leo bám, điều này mô phỏng lại môi trường tự nhiên và kích thích lá ra to hơn, xẻ nhiều hơn.

2. Rễ khí của Monstera có tác dụng gì? Có nên cắt không?

Rễ khí giúp cây bám vào các bề mặt để leo lên trong tự nhiên, đồng thời chúng cũng có khả năng hút ẩm từ không khí. Bạn không nên cắt bỏ chúng. Thay vào đó, bạn có thể hướng chúng mọc vào trong chậu đất.

3. Cây Monstera deliciosa có độc không?

Có. Lá và thân cây Monstera deliciosa chứa các tinh thể canxi oxalat, có thể gây kích ứng, sưng miệng, khó chịu cho đường tiêu hóa nếu người hoặc vật nuôi ăn phải. Vì vậy, bạn nên đặt cây ở vị trí xa tầm với của trẻ em và thú cưng.

XEM THÊM CÁC LOẠI MONSTERA KHÁC: